Τον κομβικό ρόλο των Τεχνολογιών Δέσμευσης και Αποθήκευσης Άνθρακα (CCS) στη μετάβαση της Ελλάδας και της Ευρώπης προς μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία ανέδειξε η CEO του ΔΕΣΦΑ, Maria Rita Galli, κατά την ομιλία της στο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών. Στο πάνελ με τίτλο “Carbon Capture: From Concept to Solution”, η Κα. Galli επεσήμανε ότι η ανάπτυξη αξιόπιστων και μεγάλη κλίμακας υποδομών μεταφοράς CO₂ αποτελεί προϋπόθεση για την επιτάχυνση της εφαρμογής τεχνολογιών CCS και την επίτευξη των ευρωπαϊκών κλιματικών στόχων.
«Το CCS δεν είναι πλέον ένα μελλοντικό σενάριο· είναι μια αναγκαιότητα του παρόντος», δήλωσε χαρακτηριστικά, αναλύοντας τον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει ο ΔΕΣΦΑ ως καταλύτης για την ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου συστήματος CCS στην Ελλάδα. Όπως τόνισε, παρότι πολλές ελληνικές βιομηχανίες εξασφαλίζουν ευρωπαϊκή χρηματοδότηση για τεχνολογίες δέσμευσης CO₂, το μεγάλο κενό εντοπίζεται στις υποδομές μεταφοράς και αποθήκευσης. «Αυτό είναι το κενό που έρχεται να καλύψει ο ΔΕΣΦΑ», σημείωσε.
Στο πλαίσιο αυτό, παρουσίασε το έργο APOLLOCO₂, το οποίο έχει ήδη χαρακτηριστεί Έργο Κοινού Ενδιαφέροντος (PCI) από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Το έργο, σε συνεργασία με την ECOLOG, στοχεύει στη δημιουργία του πρώτου κόμβου CCS μεγάλης κλίμακας στην Ελλάδα έως το 2030. Στην πρώτη φάση, προβλέπεται η δέσμευση 3 έως 5 εκατομμυρίων τόνων CO₂ από βιομηχανίες στην περιοχή της Αττικής, με δυνατότητα κλιμάκωσης έως τα 10 εκατομμύρια τόνους.
Το CO₂ θα μεταφέρεται μέσω εξειδικευμένου δικτύου αγωγών στον Τερματικό Σταθμό LNG της Ρεβυθούσας, όπου η υφιστάμενη κρυογονική υποδομή θα αξιοποιηθεί για την υγροποίησή του με ενεργειακή απόδοση έως και οκτώ φορές υψηλότερη από τις συμβατικές μεθόδους. Στη συνέχεια, θα μεταφέρεται σε υπεράκτιες εγκαταστάσεις αποθήκευσης, αρχικά στον Πρίνο και τη Ραβέννα (Ιταλία), και ενδεχομένως στην Αίγυπτο, αξιοποιώντας την υψηλή τεχνογνωσία των εταίρων του ΔΕΣΦΑ στον τομέα της θαλάσσιας μεταφοράς.
Η Κα. Galli χαρακτήρισε το APOLLOCO₂ όχι απλώς ως ένα έργο απανθρακοποίησης, αλλά ως μια πλήρως ενοποιημένη, ανοιχτής πρόσβασης και διασυνοριακή πλατφόρμα που επιτρέπει στις βιομηχανίες να συμμορφώνονται με τους κλιματικούς στόχους της Ε.Ε., διατηρώντας ταυτόχρονα την ανταγωνιστικότητά τους. «Πρόκειται για μια ενιαία λύση που αίρει τα βασικά εμπόδια, δημιουργεί οικονομίες κλίμακας και επιταχύνει την υλοποίηση του CCS σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο», υπογράμμισε.
Παράλληλα, τόνισε την ανάγκη καθιέρωσης ενός σαφούς και σταθερού ρυθμιστικού πλαισίου, τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, που θα διευκολύνει την προσέλκυση επενδύσεων και θα διασφαλίζει δίκαιη και διαφανή πρόσβαση στις υποδομές αποθήκευσης – σημείο που αποτελεί σήμερα σημαντικό περιοριστικό παράγοντα.
Αναφορικά με τα επόμενα βήματα, ο ΔΕΣΦΑ προετοιμάζει την υποβολή της πρότασης του έργου στο Ταμείο Καινοτομίας της ΕΕ (Innovation Fund), με καταληκτική ημερομηνία την 24η Απριλίου. Το έργο προχωρά δυναμικά και σε επίπεδο περιβαλλοντικής αδειοδότησης, ενώ ενισχύεται η συνεργασία με την εγχώρια βιομηχανία. Παράλληλα, διερευνώνται συμφωνίες αποθήκευσης με χώρες όπως η Ιταλία, η Αίγυπτος και άλλα κράτη της ΝΑ Ευρώπης.
Το πάνελ συντόνισε ο Δημήτρης Παπακανέλλος (EY-Parthenon), με τη συμμετοχή των Νίκου Μπόζου (Όμιλος Ηρακλής), Ηλία Μπεκίρου (Corinth Pipeworks), Jon Clark (EY UK), Νικόλα Ρήγα (Energean/EnEarth) και Ευθύμιου Ταρταρά (ΕΔΥΕΠ). Οι συμμετέχοντες συμφώνησαν στην ανάγκη μετάβασης από πιλοτικά έργα σε λύσεις βιομηχανικής κλίμακας, επισημαίνοντας την ωριμότητα των τεχνολογιών, την ανάγκη για ρυθμιστική σταθερότητα και τον κρίσιμο ρόλο των συνεργειών μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα στην επίτευξη των στόχων απανθρακοποίησης της Ευρώπης.
Κομβική είναι και η σημασία της περιφερειακής συνεργασίας στο πεδίο της ανάπτυξης υποδομών για την ενεργειακή ασφάλεια, όπως σημείωσε η CEO του ΔΕΣΦΑ μιλώντας νωρίτερα στο panel “Energy Security: The role of Connectivity in a Shifting World”. Σε αυτό το πλαίσιο, αναφέρθηκε στη σημαντική πρόοδο που έχει σημειωθεί τα τελευταία χρόνια στην ανάπτυξη υποδομών που αυξάνουν τόσο την εισαγωγική όσο και την εξαγωγική δυνατότητα της χώρας προς τον Βορρά, από τα 2 bcm τον χρόνο μέχρι πρότινος στα 5 bcm στα τέλη του 2024, με επόμενο στόχο τα 8,5 bcm στα τέλη του 2025, μεταξύ άλλων μέσω της ολοκλήρωσης τριών νέων Σταθμών Συμπίεσης (Κομοτηνή, Νέα Μεσημβρία, Αμπελιά) εντός του έτους. Τέλος, σχολιάζοντας στις τελευταίες εξελίξεις αναφορικά με τις έρευνες υδρογονανθράκων στην Ελλάδα, η Κα Galli τόνισε πως πρόκειται για ένα θετικό βήμα που υπογραμμίζει το ρόλο του φυσικού αερίου ως ένας από τους βασικούς πυλώνες μιας ρεαλιστικής, ασφαλούς και οικονομικά βιώσιμης ενεργειακής μετάβασης.
