Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (ΔΟΕ) έδωσε στη δημοσιότητα την ετήσια έκθεσή του για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ), παρουσιάζοντας μια εικόνα παγκόσμιας ανάπτυξης με αξιοσημείωτα «σύννεφα» πάνω από την κορυφαία οικονομία του κόσμου. Ενώ η συνολική πρόβλεψη του ΔΟΕ παραμένει αισιόδοξη, με τη διπλασιασμό της παγκόσμιας δυναμικότητας έως το 2030, η αναθεώρηση των εκτιμήσεων για τις Ηνωμένες Πολιτείες αποτελεί πραγματικό σοκ, καθώς η αναμενόμενη επέκταση των εγκαταστάσεων αιολικής και ηλιακής ενέργειας μειώνεται σχεδόν κατά 50% σε σχέση με τις περσινές προβλέψεις.
Η Παγκόσμια Κούρσα και η Κινεζική Κυριαρχία
Σε παγκόσμιο επίπεδο, η πορεία προς την ενεργειακή μετάβαση συνεχίζεται με ταχείς ρυθμούς. Ο ΔΟΕ εκτιμά ότι θα προστεθούν συνολικά 4.600 GW καθαρής ισχύος έως το τέλος της δεκαετίας. Η Κίνα παραμένει ο απόλυτος «πρωταθλητής» της πράσινης ανάπτυξης, καθώς ευθύνεται για σχεδόν το 60% της συνολικής αύξησης της παγκόσμιας δυναμικότητας. Παρά τις εγχώριες αλλαγές πολιτικής (όπως η μετάβαση από σταθερά τιμολόγια σε δημοπρασίες), η ασιατική υπερδύναμη βρίσκεται σε τροχιά για να πετύχει τον στόχο της για αιολικά και φωτοβολταϊκά του 2035 πέντε χρόνια νωρίτερα.
Η Αμερικανική Στροφή: Πολιτική και Οικονομικά Εμπόδια
Αντίθετα με την παγκόσμια τάση, οι ΗΠΑ αντιμετωπίζουν ένα πρωτοφανές «ψαλίδισμα» στις προβλέψεις τους. Η δραματική αναθεώρηση προς τα κάτω αποδίδεται, σύμφωνα με τον ΔΟΕ, σε μια σειρά πολιτικών και ρυθμιστικών αλλαγών. Αυτές περιλαμβάνουν:
- Την πρόωρη κατάργηση των ομοσπονδιακών φορολογικών πιστώσεων.
- Τους νέους περιορισμούς εισαγωγών που αφορούν «ξένες οντότητες ανησυχίας» (Foreign Entity of Concern – FEOC), επηρεάζοντας κρίσιμα εξαρτήματα για φωτοβολταϊκά, ανεμογεννήτριες και μπαταρίες.
- Την αναστολή νέων αδειών για υπεράκτια αιολικά πάρκα και τους περιορισμούς αδειοδότησης για χερσαία φωτοβολταϊκά (PV) και αιολικά έργα σε ομοσπονδιακές εκτάσεις.
Από όλες τις τεχνολογίες, η αιολική ενέργεια δέχεται το μεγαλύτερο πλήγμα, με τη χερσαία και την υπεράκτια αιολική ανάπτυξη να αναθεωρείται προς τα κάτω κατά σχεδόν 60% (57 GW). Αντίστοιχα, η πρόβλεψη για την ανάπτυξη ηλιακών φωτοβολταϊκών (PV) μειώνεται κατά περίπου 40%, με τον μεγαλύτερο αντίκτυπο να εντοπίζεται στα κατανεμημένα συστήματα, και ιδιαίτερα στις οικιακές εγκαταστάσεις (μείωση περίπου 70%), λόγω της προγραμματισμένης λήξης των φορολογικών εκπτώσεων.
Ανθεκτικότητα και Εταιρική Ζήτηση
Παρά την πτώση των εκτιμήσεων στις ΗΠΑ και τις ευρύτερες προκλήσεις (όπως το αυξημένο κόστος και η υπερπροσφορά ηλιακών panels που οδηγεί σε πτώση τιμών και μεγάλες ζημίες στους κατασκευαστές), ο κλάδος διατηρεί την αισιοδοξία του. Ο ΔΟΕ επισημαίνει ότι η πλειονότητα των μεγάλων developers (εταιρειών ανάπτυξης) διατήρησε ή αύξησε τους στόχους ανάπτυξης δυναμικότητας για το 2030 σε σχέση με πέρυσι.
Κύρια κινητήρια δύναμη πίσω από αυτή την ανθεκτικότητα είναι τα Εταιρικά Συμβόλαια Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (Corporate PPAs), οι συμβάσεις με τις εταιρείες ενέργειας (utility contracts) και τα ανεξάρτητα παραγωγικά πάρκα (merchant plants), τα οποία συνολικά αντιπροσωπεύουν το 30% της παγκόσμιας ανανεώσιμης δυναμικότητας.
H έκθεση του ΔΟΕ σκιαγραφεί μια διπλή πραγματικότητα: αφενός, την αταλάντευτη παγκόσμια πορεία των ΑΠΕ, οδηγούμενη από την Κίνα και την ισχυρή εταιρική ζήτηση. Αφετέρου, υπογραμμίζει τον κίνδυνο που ελλοχεύει από την πολιτική αστάθεια και τους ρυθμιστικούς περιορισμούς, οι οποίοι μπορούν να «φρενάρουν» ακόμα και τις πιο φιλόδοξες προσπάθειες, όπως συμβαίνει σήμερα στην αγορά των Ηνωμένων Πολιτειών.
