Σε μια εποχή που η ενεργειακή μετάβαση βρίσκεται στο επίκεντρο της παγκόσμιας ατζέντας, η περιοχή της Ασίας-Ειρηνικού (εξαιρουμένης της Κίνας) αναδεικνύεται σε κυρίαρχη δύναμη, έτοιμη να πρωτοστατήσει στον τομέα των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ). Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (ΔΟΕ), η παραγωγική ικανότητα της περιοχής σε καθαρή ενέργεια αναμένεται να σχεδόν διπλασιαστεί μέχρι το 2030.
Η Ινδία οδηγεί την ανάπτυξη με Φωτοβολταϊκά και Αντλησιοταμίευση
Η αύξηση της εγκατεστημένης ισχύος προβλέπεται να φτάσει τα εντυπωσιακά 670 Γιγαβάτ (GW) κατά την πενταετία 2025-2030. Πάνω από το ήμισυ αυτής της κολοσσιαίας επέκτασης οφείλεται στην Ινδία, η οποία προσθέτει περίπου 345 GW και ετοιμάζεται να γίνει η δεύτερη μεγαλύτερη εθνική αγορά ΑΠΕ στον κόσμο, μετά την Κίνα.
Η κινητήριος δύναμη πίσω από αυτόν τον διπλασιασμό είναι κατά κύριο λόγο:
- Ηλιακή Φωτοβολταϊκή (Φ/Β) Ενέργεια: Τα φωτοβολταϊκά στην Ινδία θα συνεισφέρουν σχεδόν τα τρία τέταρτα της συνολικής περιφερειακής ανάπτυξης.
- Υδροηλεκτρική Ενέργεια και Αποθήκευση: Η αντλησιοταμίευση (Pumped-Storage Hydropower – PSH), η πιο ώριμη τεχνολογία αποθήκευσης ενέργειας, αναμένεται να τριπλασιαστεί στην Ινδία. Η επιτάχυνση αυτής της τεχνολογίας είναι κρίσιμη για την εξισορρόπηση του δικτύου έναντι της μεταβλητότητας των Φ/Β και των αιολικών πάρκων.
- Υπεράκτια Αιολική Ενέργεια: Η ικανότητα των υπεράκτιων αιολικών πάρκων στην περιοχή προβλέπεται να τετραπλασιαστεί χάρη στα πρώτα μεγάλα έργα που αναπτύσσονται στη Νότια Κορέα, την Ιαπωνία και την Ταϊβάν.
Η Ινδία, με αυτή την πορεία, είναι πιθανό να υπερβεί τον φιλόδοξο εθνικό της στόχο για 500 GW καθαρής ενέργειας έως το 2030. Ωστόσο, η έκθεση του ΔΟΕ τονίζει ότι η επιτυχία εξαρτάται από την επίλυση σημαντικών προβλημάτων, όπως η οικονομική δυσπραγία των εταιρειών διανομής και οι καθυστερήσεις στην υπογραφή των Συμφωνιών Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (PPAs).
Η επιβράδυνση της Δύσης και η πολιτική μεταστροφή στις ΗΠΑ
Ενώ η Ασία επιταχύνει, η παγκόσμια δυναμική αντιμετωπίζει εμπόδια από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Μια ξεχωριστή έκθεση του think tank Ember έδειξε ότι, για πρώτη φορά, οι ΑΠΕ παρήγαγαν παγκοσμίως περισσότερη ηλεκτρική ενέργεια από τον άνθρακα το πρώτο εξάμηνο του 2025, με την Κίνα και την Ινδία να ηγούνται.
Ωστόσο, οι ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Ένωση φαίνεται να επιβραδύνουν το ρυθμό της παγκόσμιας μετάβασης, καθώς η παραγωγή ενέργειας από ορυκτά καύσιμα αυξήθηκε, οδηγώντας σε υψηλότερες εκπομπές.
Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι ο ΔΟΕ αναγκάστηκε να υποδιπλασιάσει την πρόβλεψή του για την αύξηση των ΑΠΕ στις Ηνωμένες Πολιτείες αυτή τη δεκαετία, από 500 GW σε μόλις 250 GW. Η δραματική αναθεώρηση αποδίδεται σε αλλαγές στην πολιτική σκηνή, συμπεριλαμβανομένης της κατάργησης φορολογικών πιστώσεων και των περιορισμών στις αδειοδοτήσεις για αιολικά και Φ/Β έργα σε ομοσπονδιακή γη. Η αιολική ενέργεια αναμένεται να πληγεί περισσότερο, με τις προβλέψεις ανάπτυξης να μειώνονται κατά σχεδόν 60% για το προβλεπόμενο διάστημα.
Η ενεργειακή επανάσταση έχει βρει τον πυρήνα της στην Ανατολή, με τις μεγάλες αναπτυσσόμενες οικονομίες να επενδύουν σε κρίσιμες τεχνολογίες, όπως η αντλησιοταμίευση, ενώ οι παραδοσιακές δυτικές δυνάμεις καλούνται να υπερκεράσουν τα πολιτικά και γραφειοκρατικά εμπόδια που απειλούν να εκτροχιάσουν τους φιλόδοξους στόχους της πράσινης μετάβασης.
